🎓 Giai đoạn 1: Thẻ cư trú dành cho du học sinh nghề
Sau khi được một trường nghề công lập tại Phần Lan chấp nhận, học sinh quốc tế có thể nộp đơn xin thẻ cư trú (residence permit) diện học nghề (vocational education).
Thẻ cư trú ban đầu thường được cấp theo thời hạn của khóa học (thường là 2–3 năm).
Trong thời gian học, học sinh được phép làm thêm tối đa 30 giờ/tuần (trung bình theo học kỳ), và không giới hạn trong kỳ nghỉ.
Du học sinh cần chứng minh tài chính đủ để sinh hoạt tại Phần Lan (~560€ mỗi tháng, tương đương khoảng 6.700€ cho một năm, theo quy định của Migri – Cơ quan Di trú Phần Lan).
Lưu ý: Bạn nên gia hạn thẻ cư trú ít nhất 1–2 tháng trước khi thẻ hiện tại hết hạn. Thẻ mới có thể được cấp trong vòng vài tuần nếu hồ sơ đầy đủ.
🧳 Giai đoạn 2: Ở lại Phần Lan sau khi tốt nghiệp
Sau khi hoàn thành chương trình học nghề, bạn có hai lựa chọn chính:
1. Xin thẻ cư trú tìm việc (Job-seeking residence permit)
Được phép ở lại tối đa 2 năm để tìm việc tại Phần Lan sau tốt nghiệp.
Không cần có hợp đồng lao động ngay khi nộp đơn, nhưng cần chứng minh khả năng tài chính.
Trong thời gian này, bạn được phép làm việc toàn thời gian ở bất cứ lĩnh vực nào.
2. Xin thẻ cư trú diện làm việc (Employment-based permit)
Nếu đã có công việc phù hợp với chuyên môn học, bạn có thể xin thẻ cư trú diện làm việc.
Không yêu cầu mức lương tối thiểu cụ thể đối với lao động bình thường (non-EU), nhưng phải có hợp đồng hợp lệ và đóng bảo hiểm theo luật Phần Lan.
Các ngành nghề có nhu cầu cao như điều dưỡng, chăm sóc xã hội, đầu bếp, khách sạn – nhà hàng, logistics, xây dựng, cơ khí, IT… thường dễ xin việc và được ưu tiên xử lý hồ sơ.
📌 Giai đoạn 3: Lộ trình xin định cư lâu dài (Permanent Residence)
Sau khi cư trú hợp pháp liên tục tại Phần Lan tối thiểu 4 năm (với giấy phép A – continuous permit), bạn có thể nộp đơn xin thẻ thường trú (pysyvä oleskelulupa / permanent residence permit).
Điều kiện bao gồm:
Cư trú liên tục không gián đoạn trong 4 năm (các giai đoạn học tập, tìm việc, làm việc đều được tính nếu có thẻ A).
Có việc làm và thu nhập ổn định tại thời điểm nộp đơn.
Không vi phạm pháp luật Phần Lan.
Sau khi có PR, bạn sẽ có nhiều quyền lợi tương tự như công dân Phần Lan (trừ quyền bầu cử và hộ chiếu), như:
Quyền ở lại vô thời hạn
Tiếp cận hệ thống phúc lợi và bảo hiểm đầy đủ
Tự do đi lại trong khu vực Schengen
📝 Một số lưu ý quan trọng:
Quá trình xét visa và thẻ cư trú tại Phần Lan rất minh bạch nhưng đòi hỏi hồ sơ rõ ràng, có tổ chức.
Cần đặc biệt chú ý hạn của từng loại thẻ cư trú (A – continuous, B – temporary) để không ảnh hưởng đến quá trình xét PR.
Có thể xin chuyển từ diện học sang diện việc làm ngay sau khi có hợp đồng phù hợp – không bắt buộc chờ hết khóa học.
Mỗi lần chuyển đổi loại cư trú cần làm sớm và có tài liệu chứng minh rõ ràng (bảng điểm, chứng chỉ, hợp đồng lao động…).
💬 Kết luận
Du học nghề tại Phần Lan không chỉ là cơ hội học tập chất lượng cao với chi phí thấp, mà còn là cánh cửa mở ra hành trình nghề nghiệp và định cư bền vững tại châu Âu. Với chính sách rõ ràng, minh bạch và thân thiện với sinh viên quốc tế, Phần Lan hiện là điểm đến hấp dẫn hàng đầu cho các bạn trẻ Việt Nam có định hướng học – làm – sống lâu dài tại nước ngoài.