Khi cân nhắc du học đại học tại Phần Lan hệ tiếng Anh, học sinh quốc tế sẽ sớm gặp một lựa chọn quan trọng: học tại University (Đại học nghiên cứu) hay University of Applied Sciences (UAS – Đại học Khoa học Ứng dụng)?
Cả hai hệ đều là bậc cử nhân chính quy được công nhận toàn châu Âu theo Khung Bologna (Bachelor’s Degree – EQF level 6), nhưng khác biệt về triết lý đào tạo, nội dung học tập và hướng đi nghề nghiệp. Hiểu đúng để lựa chọn đúng là điều rất cần thiết.
Sự khác biệt cốt lõi
Tiêu chí | University (Yliopisto) | University of Applied Sciences (UAS – Ammattikorkeakoulu) |
---|---|---|
Mục tiêu đào tạo | Học thuật, nghiên cứu, lý thuyết chuyên sâu | Ứng dụng thực tiễn, kỹ năng nghề nghiệp, gắn với thị trường lao động |
Bằng cấp | - Cử nhân (Bachelor) - Thạc sĩ (Master) - Tiến sĩ (PhD) | - Bachelor of Applied Sciences - Master of Applied Sciences (yêu cầu kinh nghiệm) |
Nội dung chương trình | Lý thuyết chuyên sâu, phân tích học thuật | Thực hành, làm việc dự án, case study với doanh nghiệp |
Thực tập bắt buộc | Không bắt buộc ở bậc Cử nhân | Bắt buộc: ≥30 ECTS (~5–6 tháng) tại doanh nghiệp |
Hướng phát triển sự nghiệp | Tiếp tục học cao hơn, học thuật, nghiên cứu | Làm việc thực tế sau tốt nghiệp, phù hợp xin việc hoặc định cư |
Ví dụ trường tiêu biểu | University of Helsinki University of Turku Aalto University Tampere University | Haaga-Helia Metropolia JAMK LAB Turku UAS Lapland UAS |
Ngành học phổ biến bằng tiếng Anh | Khoa học tự nhiên, công nghệ, xã hội, kinh tế học, ngôn ngữ | Kinh doanh, CNTT, du lịch – khách sạn, điều dưỡng, logistics |
Cơ hội học tiếp lên Master | Liền mạch trong hệ thống | Cần có kinh nghiệm làm việc (~2 năm) để học Master UAS |
Nguồn tham khảo thêm: Studyinfo.fi (https://opintopolku.fi/konfo/fi/)
Về thời gian học và đầu vào
Bậc Cử nhân ở cả hai hệ đều kéo dài từ 3.5 đến 4 năm (210–240 ECTS).
Tại UAS, sinh viên thường vào học thông qua kỳ thi đầu vào riêng gọi là UAS Online Exam (không cần SAT).
Tại University, hầu hết các chương trình yêu cầu SAT hoặc kết quả thi tốt nghiệp quốc tế (IB, EB, A-level…) + IELTS/TOEFL.
Do đó, UAS thường dễ tiếp cận hơn với học sinh Việt Nam chưa có bằng tú tài quốc tế.
Nội dung đào tạo và phương pháp giảng dạy
UAS:
Lớp học nhỏ, tương tác cao.
Học qua dự án nhóm, case study, mô phỏng doanh nghiệp thực tế.
30–60 tín chỉ thực tập tại công ty là bắt buộc.
Các môn kỹ năng mềm (giao tiếp, teamwork, xin việc...) được tích hợp trong chương trình.
University:
Tập trung phân tích, nghiên cứu độc lập.
Có nhiều bài luận học thuật, đọc tài liệu chuyên sâu, seminar.
Phù hợp với người muốn đi theo hướng nghiên cứu hoặc học tiếp lên cao học.
Cơ hội việc làm và học tiếp sau tốt nghiệp
Sinh viên tốt nghiệp từ UAS có thể:
→ Đi làm ngay, nhờ đã có kinh nghiệm thực tập và kỹ năng ứng dụng.
→ Học tiếp Thạc sĩ tại UAS (Master of Applied Sciences, yêu cầu có kinh nghiệm làm việc ít nhất 2 năm).
→ Hoặc học tiếp Master tại University nếu đáp ứng điều kiện (có thể cần bổ sung học phần, tín chỉ).
Sinh viên tốt nghiệp University có thể:
→ Học tiếp lên Thạc sĩ tại chính trường đó hoặc các trường ở châu Âu.
→ Xin học bổng nghiên cứu hoặc học cao học.
Theo thống kê của Statistics Finland (2023), tỷ lệ sinh viên UAS có việc làm trong vòng 12 tháng sau tốt nghiệp là hơn 80% ở các ngành IT, kinh doanh, y tế và kỹ thuật – nhờ mô hình đào tạo sát thực tế.
Hệ học nào sẽ phù hợp với bạn?
Chọn University nếu:
Bạn yêu thích học thuật, tư duy phân tích, có kế hoạch học cao học/thạc sĩ/tiến sĩ.
Bạn muốn theo đuổi ngành nghề hàn lâm, nghiên cứu hoặc chuyên sâu.
Chọn UAS nếu:
Bạn muốn học tập kết hợp thực hành, sớm có kinh nghiệm làm việc.
Bạn quan tâm tới việc làm ngay sau tốt nghiệp, hoặc định cư lâu dài ở Phần Lan/Châu Âu.
Cả hai hệ University và University of Applied Sciences đều có chất lượng giảng dạy cao và bằng cấp được công nhận toàn EU. Sự khác biệt là về định hướng của mỗi cá nhân.
Việc lựa chọn giữa University và UAS không phải là lựa chọn "trường chất lượng hơn", mà là lựa chọn phù hợp với con đường học tập và sự nghiệp của bạn. Hệ thống giáo dục Phần Lan được thiết kế mở – bạn hoàn toàn có thể học UAS rồi học tiếp Master ở University, hoặc ngược lại.